15 батыр жерлесіміздің құжаттары астанада жатыр. Неге?

ШҚО әкімі Даниал Ахметовтің тікелей бастамасымен, облыстық ардагерлер кеңесінің ұйтқы болуымен көтерілген соғыста ерен ерлік көрсетіп, Кеңес Одағы батыры атағына бірнеше рет ұсынылса да, белгісіз себептермен ол атақты бүгінге дейін ала алмаған батыр жерлестеріміз бар.
Ардагерлер кеңесінің төрағасы Айтқазы Шерубаевтың келтірген мәліметтерін алға тартар болсақ, ондай майдангерлеріміздің саны біздің облыста - 15. Солардың төртеуінің ғана туыстары табылмаған.
![Айтқазы Шерубаев.jpg 1454141500_dsc_5207-kz.jpg]()
Алайда, осыдан екі жыл бұрын, 2020 жылы көктемде барлығының құжаттары түгенделіп, хатталып, бекітілген ережесіне сай «Халық қаһарманы» атағын алу үшін Елордаға, республикалық ономастикалық комиссияға жолданған болатын. Алайда, содан бері еш хабар болмай келген еді. Қуаныштысы, осы мақала газетке хатталып жатқанда, астанамыздан Президент Жарлығымен жерлесіміз Александр Александрович Несмияновқа «Халық қаһарманы» атағы берілгендігі туралы сүйінішті хабар келді. Бұл атақ басқа батырларымызға да жұғысты болса игі!
Екінші дүниежүзілік соғыста Кеңес Одағының батыры атағына ұсынылған, бірақ әртүрлі себептермен оны алмаған шығысқазақстандық жауынгерлердің тізімі
№ Әскери атағы,
Тегі, аты, әкесінің аты, әскери лауазымы және Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылған күні, бөлімшесі
1. Капитан
АЙЖАҚСЫНОВ
Ысқақбай Айжақсынұлы
Семей облысы Көкпекті аудандық әскери комиссариаты. 82 Ярцев Қызыл тулы дивизиясының 795 артиллериялық полкінің саяси бөлімі бойынша дивизон командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. ІІ дәрежелі Отан соғысы орденімен марапатталған (19.07.1944 ж.). 04.07.1944 ж. №21744 Марапаттау парағы.
2. Аға сержант
Ақылжанов Бажан
Үржар АӘК, Семей облысы.
263 Сиваш атқыштар дивизиясының 316-шы жеке барлау ротасы, 2-ші взводы командирінің көмекшісі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (28.05.1944 ж). 12.05.1944 ж. №2315 Марапаттау қағазы.
3. Капитан
ГУТОВ Виктор
Александрович
Киров АӘК, Өскемен қаласы
186 атқыштар дивизиясы 238 атқыштар полкінің 2 атқыштар батальоны командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (18.07.1945 ж). Марапаттау қағазы 08.07.1944 ж.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. 3 дәрежелі Суворов орденімен марапатталған (01.08.1945 ж). Марапаттау қағазы 15.05.1945 ж.
4. Гвардия лейтенанты
ГУТОВСКИЙ Виктор
Иванович
Зайсан АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
1 гвардиялық армиялық инженерлік батальоны 14 инженерлік ротасының 1 взвод командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (01.10.1944 ж.). 30.07.1944 ж. №26834 марапаттау қағазы.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (20.03.1945 ж). Марапаттау қағазы 04.02.1945 ж.
5. Гвардия ефрейторы
Жарылғасынов Қабікен
Тарбағатай АӘК
Шығыс Қазақстан облысы.
121-ші жеке гвардиялық саперлік Сандомир батальоны сапері. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (31.01.1945 ж). Марапаттау қағазы 28.01.1945 ж.
6. Гвардия кіші сержанты
Жылқайдаров Зайнел
Жарма АӘК Семей облысы.
121-гвардиялық Гомель Қызыл Тулы Суворов дивизиясы орденінің 242 гвардиялық атқыштар полкінің пулемет ротасы командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Б. Хмельницкий" орденімен марапатталған (11.04.1945 ж). Марапаттау қағазы 29.01.1945 ж.
7. Гвардия кіші лейтенанты
ИБРАГИМОВ Сүлейман
Үржар аудандық ӘК, Семей облысы.
22-ші гвардиялық танкінің 3-ші батальонының взвод командирі. "Кутузов", "Богдан Хмельницкий" бригадалары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (08.06.1945 ж). Марапаттау қағазы 15.05.1945 ж.
8. Аға лейтенант
ҚОЗЫБАЕВ Бейсембек
Өскемен АӘК Семей облысы.
1 атқыштар ротасы, 100 атқыштар полкінің 52 атқыштар дивизиясының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (13.04.1944 ж). Марапаттау қағазы 27.03.1944 ж.
9. Капитан
КУДАГЕЛЬДИНОВ Котурбай
Тарбағатай АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
301 атқыштар дивизиясының 8 атқыштар ротасы, 1050 атқыштар полкінің командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (03.04.1945 ж). Марапаттау қағазы 10.03.1945 ж.
10. Гвардия лейтенанты
Мадьяров Мухамеди
Көкпекті АӘК, Шығыс Қазақстан облысы
Ленин, Суворов орденді Харьков дивизиясының 15 гвардиялық атқыштар полкі, 47 гвардиялық атқыштар ротасы взводының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (08.02.1945 ж). Марапаттау қағазы 25.01.1945 ж.
11. Капитан, содан кейін майор
НЕСМИЯНОВ Александр
Александрович
* Әскери қызметшінің туған күні:_._.1912
Зырян АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
2-гвардиялық армияның Қызыл тулы 126-атқыштар дивизиясының 690 атқыштар полкі 1-атқыштар батальонының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "3 дәрежелі Кутузов." орденімен марапатталған (31.12.1943 ж). Марапаттау қағазы 07.11.1943 ж.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (11.05.1944 ж). Марапаттау қағазы 20.04.1944 ж.
Үшінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Александр Невский" орденімен марапатталған (28.10.1944 ж). Марапаттау қағазы 14.10.1944 ж.
12. Гвардия аға сержанты
Нуранов Владимир
Долобайұлы
Абай АӘК, Семей облысы.
51 гвардиялық атқыштар дивизиясы, 156 гвардиялық атқыштар полкінің танкіге қарсы мылтық нысана көздеушісі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (16.07.1944 ж). Марапаттау қағазы 27.06.44 ж.
13. Гвардия лейтенанты
Сәрсекеев Ғадылбек
Зайсан АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
Богдан Хмельницкий дивизиясының 57-ші гвардиялық новобугский атқыштар ордені 170-ші гвардиялық атқыштар полкінің атқыштар взводының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Ленин" орденімен марапатталған (24.03.1945 ж). Марапаттау қағазы 02.08.1944 ж.
14. Аға лейтенант
Сейтқазинов Қанапия
Киров АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
3 атқыштар батальоны, 414 атқыштар полкі, 81 Калинкович атқыштар дивизиясы, 3 гвардиялық армия, 1 Украина майданы командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (17.11.1944 ж). Марапаттау қағазы 09.09.1944 ж.
15. Қызыләскер
ТРУСОВ Амаргазы
Көкпекті АӘК, Семей облысы.
Құрыштесуші. ПТР Артиллериялық батальонның 108-ші бөлімшесі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (20.01.1944 ж). 1943 жылғы "25" қарашадағы марапаттау қағазы
А. Шерубаев,
"Ардагерлер ұйымы"
РҚБ ШҚОФ төрағасы
Қ. Қайырқанов,
ШҚО Қорғаныс істері
жөніндегі департамент бастығы
Ардагерлер кеңесінің төрағасы Айтқазы Шерубаевтың келтірген мәліметтерін алға тартар болсақ, ондай майдангерлеріміздің саны біздің облыста - 15. Солардың төртеуінің ғана туыстары табылмаған.

Алайда, осыдан екі жыл бұрын, 2020 жылы көктемде барлығының құжаттары түгенделіп, хатталып, бекітілген ережесіне сай «Халық қаһарманы» атағын алу үшін Елордаға, республикалық ономастикалық комиссияға жолданған болатын. Алайда, содан бері еш хабар болмай келген еді. Қуаныштысы, осы мақала газетке хатталып жатқанда, астанамыздан Президент Жарлығымен жерлесіміз Александр Александрович Несмияновқа «Халық қаһарманы» атағы берілгендігі туралы сүйінішті хабар келді. Бұл атақ басқа батырларымызға да жұғысты болса игі!
– Бұл мәселе тұрақты назарымызда. Біраз уақыттан бері жағымды жаңалық тосып жүрміз. Бұйырса, оң шешімін табады деген үміттеміз, – деді бұл сұраққа қатысты ардагерлер кеңесінің төрағасы.
Екінші дүниежүзілік соғыста Кеңес Одағының батыры атағына ұсынылған, бірақ әртүрлі себептермен оны алмаған шығысқазақстандық жауынгерлердің тізімі
№ Әскери атағы,
Тегі, аты, әкесінің аты, әскери лауазымы және Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылған күні, бөлімшесі
1. Капитан
АЙЖАҚСЫНОВ
Ысқақбай Айжақсынұлы
Семей облысы Көкпекті аудандық әскери комиссариаты. 82 Ярцев Қызыл тулы дивизиясының 795 артиллериялық полкінің саяси бөлімі бойынша дивизон командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. ІІ дәрежелі Отан соғысы орденімен марапатталған (19.07.1944 ж.). 04.07.1944 ж. №21744 Марапаттау парағы.
2. Аға сержант
Ақылжанов Бажан
Үржар АӘК, Семей облысы.
263 Сиваш атқыштар дивизиясының 316-шы жеке барлау ротасы, 2-ші взводы командирінің көмекшісі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (28.05.1944 ж). 12.05.1944 ж. №2315 Марапаттау қағазы.
3. Капитан
ГУТОВ Виктор
Александрович
Киров АӘК, Өскемен қаласы
186 атқыштар дивизиясы 238 атқыштар полкінің 2 атқыштар батальоны командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (18.07.1945 ж). Марапаттау қағазы 08.07.1944 ж.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. 3 дәрежелі Суворов орденімен марапатталған (01.08.1945 ж). Марапаттау қағазы 15.05.1945 ж.
4. Гвардия лейтенанты
ГУТОВСКИЙ Виктор
Иванович
Зайсан АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
1 гвардиялық армиялық инженерлік батальоны 14 инженерлік ротасының 1 взвод командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (01.10.1944 ж.). 30.07.1944 ж. №26834 марапаттау қағазы.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (20.03.1945 ж). Марапаттау қағазы 04.02.1945 ж.
5. Гвардия ефрейторы
Жарылғасынов Қабікен
Тарбағатай АӘК
Шығыс Қазақстан облысы.
121-ші жеке гвардиялық саперлік Сандомир батальоны сапері. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (31.01.1945 ж). Марапаттау қағазы 28.01.1945 ж.
6. Гвардия кіші сержанты
Жылқайдаров Зайнел
Жарма АӘК Семей облысы.
121-гвардиялық Гомель Қызыл Тулы Суворов дивизиясы орденінің 242 гвардиялық атқыштар полкінің пулемет ротасы командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Б. Хмельницкий" орденімен марапатталған (11.04.1945 ж). Марапаттау қағазы 29.01.1945 ж.
7. Гвардия кіші лейтенанты
ИБРАГИМОВ Сүлейман
Үржар аудандық ӘК, Семей облысы.
22-ші гвардиялық танкінің 3-ші батальонының взвод командирі. "Кутузов", "Богдан Хмельницкий" бригадалары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (08.06.1945 ж). Марапаттау қағазы 15.05.1945 ж.
8. Аға лейтенант
ҚОЗЫБАЕВ Бейсембек
Өскемен АӘК Семей облысы.
1 атқыштар ротасы, 100 атқыштар полкінің 52 атқыштар дивизиясының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (13.04.1944 ж). Марапаттау қағазы 27.03.1944 ж.
9. Капитан
КУДАГЕЛЬДИНОВ Котурбай
Тарбағатай АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
301 атқыштар дивизиясының 8 атқыштар ротасы, 1050 атқыштар полкінің командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (03.04.1945 ж). Марапаттау қағазы 10.03.1945 ж.
10. Гвардия лейтенанты
Мадьяров Мухамеди
Көкпекті АӘК, Шығыс Қазақстан облысы
Ленин, Суворов орденді Харьков дивизиясының 15 гвардиялық атқыштар полкі, 47 гвардиялық атқыштар ротасы взводының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (08.02.1945 ж). Марапаттау қағазы 25.01.1945 ж.
11. Капитан, содан кейін майор
НЕСМИЯНОВ Александр
Александрович
* Әскери қызметшінің туған күні:_._.1912
Зырян АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
2-гвардиялық армияның Қызыл тулы 126-атқыштар дивизиясының 690 атқыштар полкі 1-атқыштар батальонының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "3 дәрежелі Кутузов." орденімен марапатталған (31.12.1943 ж). Марапаттау қағазы 07.11.1943 ж.
Екінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (11.05.1944 ж). Марапаттау қағазы 20.04.1944 ж.
Үшінші рет Кеңес Одағының Батыры атағына ұсынылды. "Александр Невский" орденімен марапатталған (28.10.1944 ж). Марапаттау қағазы 14.10.1944 ж.
12. Гвардия аға сержанты
Нуранов Владимир
Долобайұлы
Абай АӘК, Семей облысы.
51 гвардиялық атқыштар дивизиясы, 156 гвардиялық атқыштар полкінің танкіге қарсы мылтық нысана көздеушісі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (16.07.1944 ж). Марапаттау қағазы 27.06.44 ж.
13. Гвардия лейтенанты
Сәрсекеев Ғадылбек
Зайсан АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
Богдан Хмельницкий дивизиясының 57-ші гвардиялық новобугский атқыштар ордені 170-ші гвардиялық атқыштар полкінің атқыштар взводының командирі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Ленин" орденімен марапатталған (24.03.1945 ж). Марапаттау қағазы 02.08.1944 ж.
14. Аға лейтенант
Сейтқазинов Қанапия
Киров АӘК, Шығыс Қазақстан облысы.
3 атқыштар батальоны, 414 атқыштар полкі, 81 Калинкович атқыштар дивизиясы, 3 гвардиялық армия, 1 Украина майданы командирінің орынбасары. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (17.11.1944 ж). Марапаттау қағазы 09.09.1944 ж.
15. Қызыләскер
ТРУСОВ Амаргазы
Көкпекті АӘК, Семей облысы.
Құрыштесуші. ПТР Артиллериялық батальонның 108-ші бөлімшесі. Кеңес Одағының Батыры атағына лайық. "Қызыл Ту" орденімен марапатталған (20.01.1944 ж). 1943 жылғы "25" қарашадағы марапаттау қағазы
А. Шерубаев,
"Ардагерлер ұйымы"
РҚБ ШҚОФ төрағасы
Қ. Қайырқанов,
ШҚО Қорғаныс істері
жөніндегі департамент бастығы
274
0
0
Сонымен қатар оқыңыз